o warsztatach robotyki
Warsztaty robotyki – to zajęcia edukacyjne na których dzieci konstruują prawdziwie poruszające się roboty z wykorzystaniem specjalnych zestawów edukacyjnych – klocków Lego Education WeDo (1.0 i 2.0), Lego Spike Prime oraz Lego Mindstorms (EV 3.0 Home/Edu). Warsztaty to nie tylko świetna zabawa – to także zachęta do rozwijania zainteresowań w kierunku przedmiotów ścisłych, nauka programowania oraz trening intelektualny dla dziecka.
Zajęcia w trakcie roku szkolnego podzielone są na dwa moduły, zazwyczaj po 8 spotkań w semestrze. Spotkania odbywają się średnio co dwa tygodnie (dwa razy w miesiącu), a ich przebieg zgodny jest ze schematem opisanym niżej.
Każde spotkanie zaczynamy od wprowadzenia, czyli interdyscyplinarnego przedstawienia tematu zajęć (ze specjalnie przygotowanymi planszami, prezentującymi temat zajęć poprzez ciekawostki z pogranicza przyrody, matematyki, fizyki czy techniki). Następnie uczestnicy zapoznają się z funkcjonalnością budowanego robota i zabierają się do jego konstruowania. Zazwyczaj dzieci budują roboty z gotowych instrukcji (na wzór instrukcji Lego), pokazujących krok po kroku jakie klocki należy połączyć ze sobą. Wyjątkiem są zajęcia projektowe organizowane co semestr, gdzie dzieci budują roboty wg swoich pomysłów. Po skonstruowaniu robota uczestnicy warsztatów programują roboty na laptopach, zgodnie z wcześniej założoną funkcjonalnością. Programują robota tak, aby jechał prosto, skręcał, czy widział przeszkody. Programowanie na niemal wszystkich kursach odbywa się w intuicyjnym graficznym programie komputerowym – metodą przeciągnij i upuść (wyjątkiem są uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowej, gdzie programujemy przy pomocy języka C++). Ostatnim i najciekawszym elementem zajęć jest testowanie robota i konkursy. To bardzo ważny element, który pozwala poczuć satysfakcję z efektów swojej pracy, ucząc wytrwałości w osiąganiu zamierzonych celów. Tutaj uczniowie mierzą się z twórczym rozwiązywaniem problemów na przykład: środek ciężkości trzeba lepiej wyważyć, czy poprawić program tak, aby dokładniej pokonywał wyznaczony tor. Instruktor daje również dodatkowe zadania dla uczniów, aby ich roboty mogły się zmierzyć w zdrowej rywalizacji między zespołami. Zajęcia kończymy podsumowaniem i powtórzeniem poznanych pojęć w trakcie zajęć.
Na wszystkich zajęciach dzieci bawią się i pracują z Kartami Pracy, które wspomagają naukę programowania, kształtowanie intuicji technicznej, logicznego myślenia, a także po prostu utrwalają poznaną wiedzę i umiejętności. Dodatkowo już na pierwszych warsztatach uczestnicy otrzymują Arkusz Osiągnięć, gdzie zdobywają sprawności w czterech obszarach umiejętności niezbędnych dla Konstruktora Robotów: Programowanie, Konstruowanie, Wiadomości oraz Praca w grupie. Za dobrze napisany program, za właściwie zbudowaną konstrukcję itp. na poszczególnych zajęciach dzieci dostają pieczątki i naklejki (wymagania dostosowane są przy tym do wieku dzieci oraz ich wcześniejszego doświadczenia w budowaniu i programowaniu robotów). To wszystko prowadzi uczestników do zdobycia określonego poziomu sprawności na koniec semestru. Co roku dzieci mogą uzyskać wyższy poziom poszczególnych sprawności Konstruktora Robotów. W ten sposób Arkusz sprawności prowadzi dzieci przez kolejne semestry i lata nauki, dając satysfakcję i radość z osiąganych wyników i postępów w konstruowaniu i programowaniu robotów.
o programie na rok 2024/2025
Co roku proponujemy nowy program zajęć robotyki dostosowany poziomem trudności (zarówno pod kątem budowania, jak i programowania) do wieku uczestników. Dlatego rekomendujemy, jeżeli dziecko nie miało wcześniej styczności z regularnymi warsztatami robotyki – wybrać bez zastanowienia grupę odpowiadającą dokładnie wiekowi dziecka. W uzasadnionych przypadkach w odniesieniu do dzieci starszych (np. gdy uczestniczyły wcześniej w regularnych zajęciach z robotyki czy programowania) – można dokonać wyboru innej grupy niż dedykowanej dla wieku dziecka – biorąc pod uwagę predyspozycje, umiejętności i zainteresowania dziecka.
W bieżącym roku dla dzieci 5-8 letnich (grupa Kids i Beniamin) rozpoczynających przygodę z robotyką przygotowaliśmy następujące programy z wykorzystaniem zestawów Lego Education WeDO 1.0 i 2.0 nawiązujących do popularnych klocków Lego City:
- 5-6 lat – ROBOT Creator– kurs wprowadzający najmłodsze dzieci w świat robotyki na zestawach Lego WeDo 1.0 – z prostymi, choć niezwykle atrakcyjnymi konstrukcjami robotów – jak muzykalna małpa, zwodzony most, gigant Guliwer, spinner z pomiarem czasu, ryczący lew, mobilna katapulta, głodny krokodyl, projekt własny samochodzika, dwupłatowiec, armatka z tarczą oraz rozgrywki piłki nożnej.
- 7 lat – PLANET Explorer – warsztaty cieszące się ze względu na tematykę bardzo dużym zainteresowaniem wśród młodszych dzieci, gdzie z klocków Lego WeDo 1.0/2.0 powstają niebanalne konstrukcje mechanizmów natury – takie jak inteligentny goryl, barwny motyl, koń w stajni, niebezpieczna muchołówka, skacząca żaba, projekt własny drapieżnika, krab olbrzymi, fruwająca ważka, a na ostatnich zajęciach atakujący skorpion.
- 8 lat – SENSOR Designer – kurs na zestawach edukacyjnych Lego WeDo 2.0, na którym młodsze dzieci odkrywają nie tylko tajniki robotyki, ale także ciekawostki o otaczającym ich świecie i podstawowe prawa mechaniki – budując mechaniczną pszczołę, helikopter ratunkowy, elektryczną windę, przyjaciela delfina, szalony autobus, narciarza biegowego, projekt lokomotywy parowej, kijankę przeistaczającą się w żabę, czy pojazdy off-road z amortyzatorami.
Nowy program czeka również na dzieci nieco starsze, w wieku 9-10 lat (grupa Junior), z którymi pracujemy na zestawach Lego Education Spike oraz Mindstorms EV 3.0 Home, opierających się o architekturę klocków Lego Technic i dużo bardziej złożone aplikacje do programowania:
- 9 lat – FUTURE Inventor – najnowszy kurs będący wprowadzeniem dzieci do programowania w środowisku tekstowym Scratch 2.0 gdzie na na zestawach Lego Spike Prime Education uczestnicy konstruują stosunkowo proste roboty z przeróżnymi funkcjonalnościami – m.in. wyrzutnię papierowych samolotów, elektryczny motocykl, zwrotną spycharkę, filmowego minionka, gwiezdnego blastera, obrotową spycharkę, wyścigi rydwanów, interaktywną grę w mini golfa, kroczącego dinozaura, projekt własny robota niszczyciela oraz kulkowego flippera.
- 10 lat – POWER Architect – zajęcia, na których dzieci budują niezbyt trudne mechanizmy i pojazdy na klockach Mindstorms EV 3.0 Home, ale w porównaniu z grupą Spike Intro pracują w bardziej wymagającej aplikacji do programowania – na kursie powstają tak ciekawe konstrukcje jak elektryczna gitara, niebezpieczne mikroby, wakacyjny żaglowiec, maszyna samo-pisząca, ekologiczna turbina wiatrowa, gąsienicowy miotacz, projekt własny cyklopa i wyścigowego bolida Formuły 1, inteligentny grzechotnik czy sportowy orbitrek.
Wreszcie nowe programy czekają na dzieci najstarsze w wieku 11-15 lat (grupa Student i Expert), gdzie na zestawach Lego Mindstorms EV 3.0 Edu konstruujemy roboty zadziwiające nawet dorosłych (a jest na to czas, gdyż czas trwania pojedynczego spotkania z wyjątkiem grupy GameIn to już nie 2, lecz 3 godziny lekcyjne) oraz rozwijamy umiejętności programowania:
- 11-12 lat – MISSION Coder – kurs, gdzie dzieci budują z klocków Lego Mindstorms EV 3.0 Home dość złożone roboty i mechanizmy – gigantyczną mrówkę, zwrotną ciężarówkę, górnika z latarką, magnetofon taśmowy, gimnastyka robiącego salto, projekt własny piły maszynowej i myśliwca Star Wars, sprężysty trebusz, a nawet robota walczącego. Dzieci testują działanie poszczególnych robotów, dokonują modyfikacji konstrukcyjnych, a co najważniejsze zaczynają pisać coraz bardziej skomplikowane programy z wykorzystaniem wielu czujników.
- 12-15 lat – ENGINEERING Master – zajęcia, na których uczestnicy odkrywają tajemnice techniki i wynalazków budując i programując skomplikowane urządzenia i roboty na zestawach Lego Mindstorms EV 3.0 Edu, takie jak: zegarowy mechanizm, wózek widłowy, zręczny manipulator, oceaniczna ryba, maszyna do ustawiania i przewracania kostek domino, żuraw wieżowy, projekt kroczącego owada i jeżdzącego snajpera, kubkowy sortownik klocków, dwufunkcyjny pionowzlot, czy robot humanoid balansujący na dwóch kołach.
- 12-15 lat – SPACE Expert – w ramach tej grupy dzieci budują roboty mobilne, a następnie je programują na specjalnych matach Lego EV3 Space Challenge, tak aby wykonać siedem kosmicznych misji (m.in. skompletowanie załogi, uwolnienie łazika, wystrzelenie rakiety, zebranie próbek). Poszczególne misje przeplatane są spotkaniami, na których powstają ciekawe i nietypowe konstrukcje robotów jak: skuter śnieżny, miotacz piłek, symulator X-Wing, projekt bionicznej ręki i sympatycznego Wally, czy drukujący ploter.
- 13-15 lat – GAME Maker – jedyny kurs, gdzie dzieci nie budują robotów z zestawów Lego, lecz koncentrują się na nauce programowania w środowisku Scratch 2.0. Wraz z pomocą instruktora dzieci (przy indywidualnych stanowiskach pracy) będą pisać gry komputerowe, które zabierają ze sobą do domu. W ciągu roku szkolnego powstaną takie aplikacje jak gry wyścigowe, Tetris, klasyczne strzelanki, Pong, labirynty, kultowy Snake czy Pac Man. Pojedyncze spotkanie na kursie GameIn trwa 2 godziny lekcyjne (w przeciwieństwie do wszystkich innych zajęć dedykowanych dla dzieci w wieku 11-15 lat).
Co daje uczestnictwo
Uczestnictwo w naszych warsztatach robotyki to przede wszystkim:
- Zachęta do nauki przedmiotów ścisłych. Dzięki temu informatyka, fizyka i matematyka nie budzą u dzieci niechęci i obaw. Wykorzystywane przez nas zestawy edukacyjne to zabawa, w czasie której dzieci nie zauważają jak uczą się elementów nauk ścisłych. Staramy się zarazić dzieci naszą pasją, wzbudzając w nich zainteresowanie, a niekiedy zamiłowanie do przedmiotów ścisłych. Nauka matematyki, fizyki nie musi być udręką i abstrakcją, jeśli dziecko widzi ich praktyczne zastosowania.
- Nauka programowania od najmłodszych lat. W trakcie zajęć uczniowie obywają się z programowaniem. Przekonują się, że informatyka to dużo więcej niż gry czy surfowanie w Internecie. Dzieci już od 6-7 roku życia przy pomocy instruktora potrafią zaprogramować podstawowe ruchy robota wykorzystując graficzny język programowania. Uczniowie najstarsi (ostatnie klasy szkoły podstawowej) używają języka C++, startując później w konkursach i olimpiadach informatycznych.
- Doskonalenie logicznego myślenia. Nawet jeżeli dziecko nie zostanie inżynierem, to na warsztatach rozwinie swoje umiejętności logicznego myślenia. Uczniowie na każdych zajęciach przed zbudowaniem robota, muszą podzielić konstrukcję na etapy, zastanowić się jakie czujniki (i w jaki sposób) robot ma wykorzystywać, żeby spełniał zakładane funkcjonalności. Następnie przed zaprogramowaniem robota uczestnicy muszą ‘ułożyć sobie w głowie’ kolejne ruchy robota – co po czym ma następować, jakie warunki muszą być spełnione do wykonania danego ruchu, itp.
- Szkoła kreatywności i twórczego rozwiązywania problemów. W trakcie zajęć korzystamy nie tylko z gotowych instrukcji budowania robotów. Zachęcamy dzieci do budowania modeli według własnych pomysłów, zwłaszcza w grupach na wyższym poziomie zaawansowania . Wprowadzane przez instruktora zadania i zagadki konstruktorsko-programistyczne, uczą dzieci twórczego rozwiązywania problemów. A to oznacza rozwój intelektualny, który procentuje w szkole.
- Nauka pracy w grupie. W trakcie zajęć dzieci budują konstrukcje w dwuosobowych zespołach. Uczymy dzieci jak organizować taką pracę, aby każdy z uczestników miał w niej aktywny udział. Zachęcamy uczniów do osiągania kompromisów, gdy w grupie jest zbyt wiele rozbieżnych pomysłów. Dzieci uczą się jak przedstawiać i argumentować swoje racje, jednocześnie wysłuchując zdania innych.
- Rozwój wyobraźni przestrzennej i kształtowanie intuicji technicznej. Budowanie zróżnicowanych konstrukcji pozwala na rozwijanie wyobraźni przestrzennej. Jest ona niezwykle istotna w rozwoju młodych naukowców, dlatego dbamy o nią pozwalając dzieciom na jej doskonalenie poprzez dodatkowe ćwiczenia i zadania. Warsztaty z robotyki kształtują u dzieci fundamenty intuicji technicznej, która jest podstawą odkryć i wynalazków.
- Przygotowanie do konkursów. Z bardziej doświadczonymi uczniami bierzemy udział w zawodach o tematyce konstruktorskiej i edukacyjnej. Wybieramy te turnieje, w których dzieci uczestniczą zespołowo, a rozgrywki prowadzone są w formie twórczej zabawy (co pozwala na eliminację stresującej rywalizacji).
A przede wszystkim zajęcia z robotyki to możliwość rozwijania zainteresowań i dobra zabawa.